کد مطلب:106835 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:171

حکمت 135











[صفحه 539]

(كمی عائله یكی از دو آسانی است، و محبت نیمی از خرد، و غم و اندوه نیمی از پیری است.) اما مطلب اول از آن رو كه بی نیازی متعارف وابسته به داشتن ثروت است، و ثروت و مال دو جنبه دارد: یكی به دست آوردن مال، و دیگری خرج نكردن. اما به دست آوردن ثروت نوعی آسایش است و خرج نكردن آن به دلیل كمی عائله، آسایش دیگری است، امام (ع) از باب مجاز كلمه ی یسار را بر كمی عائله تعبیر كرده است. از باب اطلاق مسبب بر سبب. اما مطلب دوم: مقصود از، خرد، عقل عملی است. و كلمه ی عقل، در اینجا مجازا در مورد تصرفات عقل اطلاق شده است، از باب اطلاق نام سبب بر مسبب، و از جمله ی تصرفات عقل در تدبیر امور، محبت به دیگر مردم است. و چون انسان در رفع نیاز زندگی محتاج به دیگران است، و رفتارش با مردم در این جهت یا به گونه ای دوستانه و معاشرت نیكو و خوش برخوردی و گذشت و تشویق است، و یا به گونه ی قهر و غلبه و ترس است كه ناگزیر دوستی و محبت و آنچه لازمه ی دوستی است، نیمی از خرد، یعنی نیمی از تصرفات عقل در تدبیر امور زندگی او است. اما مطلب سوم: چون پیری یا طبیعی است و یا به دلیل خارجی یعنی غم و اندوه و ترس كه باعث پیری می گردد. پس این نوع نیز ی

ك قسم سبب پیری در برابر سبب طبیعی پیری می باشد، و یك قسم از عوامل پیری به منزله ی نیمی از آن است كلمه ی نصف را برای پیری استعاره آورده است، و اندوه و غم، نیمی از علت پیری است.


صفحه 539.